Kościół pw. Ścięcia Głowy św. Jana Chrzciciela wybudowany wraz z klasztorem około 1339 r. jest jednym z trzech zachowanych z okresu średniowiecza zabytków  architektury franciszkańskiej w Wielkopolsce. Położony na krawędzi wysokiej skarpy nad Wartą. Kilkakrotnie niszczony pożarami, odbudowywany i wielokrotnie restaurowany (m.in. w latach 1596, 1690, 1775, a także w XX w. w latach 1920 i 1937). Kościół w bryle i rzucie gotycki, elewacja zachodnia kościoła i wnętrze zbarokizowane w II poł. XVIII w., murowany, otynkowany. Przy fasadzie zachodniej wieża z kruchtą w przyziemiu. Przy nawie od północy kaplica Matki Boskiej wzniesiona w XVII w. z fundacji Jana Noskowskiego. W 1864 r. doszło do kasacji zakonu franciszkanów, a klasztoru oddano księżom diecezjalnym. Dodatkowo oddzielono jego wschodnie skrzydło od pozostałej części i przekazano je instytucjom świeckim. Mimo to obiekt zachował w bryle i rzucie czternastowieczny gotycki charakter. Po remoncie przeprowadzonym w latach 1980-85 mają tam siedzibę muzeum regionalne i biblioteka.
W pierwszym dziesięcioleciu XXI w. przeprowadzono we wnętrzu budynku kościoła liczne prace konserwatorskie m.in.: konserwację ołtarza głównego i bocznych (2004 r.) czy usunięcie zasolonych i zawilgoconych tynków z wnętrza (2005 r.). Przy okiekcie trwają prace remontowe.
 

Kościół parafialny pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Pyzdrach

Pierwsze wzmianki o pyzdrskiej farze pochodzą z 1265 r., kiedy to świątynia była miejscem konsekracji biskupa poznańskiego Falentego. Zniszczona przez Krzyżaków w 1331 r. Obecny korpus kościoła został wzniesiony najprawdopodobniej w II poł. XV w. W 1519 r. biskup poznański Jan Lubrański wyniósł obiekt na stopień kolegiaty, co było wielkim przywilejem papieskim. Budynek niszczony i rujnowany kolejnymi rabunkami i pożarami (w 1768 i 1807), wielokrotnie odbudowywany, doczekał się gruntownej restauracji dopiero w latach 1865-1870, jednak zatracił swój pierwotnie gotycki charakter. Ponownie wyremontowano go w 1938 r. i, zaś w latach 1958-1961 znów przywrócono mu gotycki styl. Fara to kościół późnogotycki, orientowany, z cegły w układzie polskim, częściowo otynkowany. Trzynawowy, bazylikowy, od zachodu trójkondygnacyjna wieża jest pokryta płaskim dachem z krenelażem. Wnętrze zostało zbarokizowane w drugiej połowie XVIII w. – z tego też okresu pochodzi całkowite wyposażenie świątyni. Do najcenniejszych obiektów należą krucyfiks i rzeźbione figury św. Piotra i Pawła oraz obraz Matki Boskiej Niepokalanej. Z kolei ściany przylegającego do kościoła klasztoru franciszkańskiego pokryte są cennymi freskami z przełomu XIV i XV w.

Pozostałości zamku i muru miejskiego z I poł. XIV w.

Zamek z murami miejskimi, tworzący jeden system obronny, wzniesiony został w Pyzdrach przed 1331 r. Ponownie zbudowany przez Kazimierza Wielkiego w 1339 r., był wielokrotnie przebudowywany. Zniszczony w czasie potopu szwedzkiego popadł w ruinę. Na przełomie XVIII i XIX w. władze pruskie przeprowadziły gruntowny remont zamku, przebudowując go na więzienie. W połowie XIX w. obiekt oddano w ręce prywatne i zaadaptowano na cele mieszkalne.
Do dzisiejszych czasów zachowały się tylko nieliczne ruiny i pozostałości zamku, zlokalizowane m.in.: w domu mieszkalnym przy ul. Zamkowej, w budynku dawnego spichrza – teraz młyna, który powstał na dawnych fundamentach i częściowo murach zamkowych, w bloku budowlanym ograniczonym ulicami Kaliską i Zamkową. Fragmenty muru miejskiego zobaczyć można w podwórzu domu przy ul. Kaliskiej.

Układ urbanistyczny miasta Pyzdry

Układ urbanistyczny miasta został wpisany do rejestru zabytków w 2010 r. Śródmieście Pyzdr rozłożone jest na skarpie, po północnej stronie rzeki Warty. Po zachodniej stronie dawnego miasta wpływa do Warty struga Szyba. Układ urbanistyczny kształtował się od średniowiecza, bo Pyzdry posiadały prawa miejskie już w 1257 r. Rozplanowano wówczas duży kwadratowy rynek, miejsce na zamek, klasztor (1277 r.) oraz kościół parafialny i ratusz. W 1331 r. miasto zostało spalone podczas rejzy krzyżackiej. Po najeździe jednak je odbudowano. Powstał wówczas murowany zamek (ok. 1339 r.) i klasztor franciszkanów z kościołem św. Jana Chrzciciela. W XV w. wybudowano nowy murowany gotycki kościół parafialny Narodzenia NMP. Miasto wyludniało się w XVIII w. na skutek przemarszów licznych wojsk, wybuchu zarazy w 1714 r. oraz wielkiego pożaru, który strawił prawie całe miasto w 1768 r. Ponownie odbudowane i przebudowane w latach 1808-1814 na podstawie projektu Wilhelma Gierscha, otrzymało zmienioną regulację przestrzenną. Wówczas nastąpiła całkowita likwidacja średniowiecznego obrysu miasta. Rozebrano w większości mury miejskie. Wprowadzono regularną prostokątną sieć uliczną oraz wytyczono Nowy Rynek (ob. plac gen. Sikorskiego): obszerny prostokątny plac z zadrzewionym skwerem pośrodku i wylotami ośmiu ulic w narożach, który stanowi obecnie punkt centralny miasta. Zabudowa rynku jest niska, przeważnie kalenicowa.
We wschodniej pierzei rynku zwraca uwagę drewniany dom podcieniowy nr 17. Ustawiony szczytowo, konstrukcji sumikowo-łątkowej, otynkowany, od frontu można podziwiać podcień wsparty na czterech drewnianych słupach. Zbudowany został w 1768 r., kilkakrotnie odnawiany, poddany gruntownej restauracji w latach 1956-1957. Przez ponad 25 lat był siedzibą Muzeum Ziemi Pyzdrskiej, które ostatecznie zajęło pomieszczenia dawnego klasztoru franciszkańskiego.