Ten sam gest, różne znaczenia

Kciuk uniesiony w górę, środkowy palec oraz tak zwana figa z makiem to gesty, którymi posługujemy się na co dzień i są to zazwyczaj odruchy wykonywane bez większego zastanowienia. Jeśli jesteśmy w Polsce lub w otoczeniu Polaków za granicą, wszyscy zrozumiemy je tak samo. Rozmawiając z obcokrajowcami czy będąc na wakacjach, warto jednak zwrócić uwagę na to, co i komu pokazujemy. Jak się okazuje, wiele gestów nie ma uniwersalnego znaczenia i mogą być różnie interpretowane przez przedstawicieli odmiennych kultur.

Kciuk uniesiony w górę

Gest ten wywodzi się ze starożytnego Rzymu. Unosząc kciuk, cesarze ułaskawiali gladiatora, który przegrywał walkę na arenie. W Europie ma on pozytywne znaczenie i oznacza mniej więcej tyle, że jest „ok”, „w porządku”. W Niemczech, Francji i Austrii w ten sposób pokazuje się jedynkę i to jedyne znaczenie tego gestu. W wielu miejscach, m.in. na Bliskim Wschodzie, Sardynii i Filipinach, a także w Australii i Afryce Zachodniej oraz wielu państwach islamskich uniesiony w górę kciuk to gest bardzo obraźliwy i wulgarny, dlatego lepiej go unikać.

Figa

Czyli zaciśnięta pięść z kciukiem znajdującym się pomiędzy palcem wskazującym a środkowym. Ten gest również ma swoje korzenie w antycznym Rzymie. Pokazywano go, by życzyć komuś płodności, gdyż owoc ten właśnie to symbolizował. W Polsce figa ma negatywną wymowę, ponieważ pozwala wyrazić, że „nic z tego nie będzie”, „to się nie uda”. W Rosji, Turcji, Chinach, Indiach, jak również w Indonezji jest to gest obraźliwy. Z kolei w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie i Australii w ten sposób rodzice bawią się z dziećmi w grę – „zabrałam/zabrałem ci nos”, a Brazylijczycy życzą sobie powodzenia.

Środkowy palec

To jeden z nielicznych gestów, który ma międzynarodowe znaczenie. Również on znany jest od czasów starożytnych. Ten sposób na ubliżenie lub znieważenie kogoś został spopularyzowany przez hollywoodzkie produkcje.

Victoria

Litera V ułożona z wyprostowanych palców – wskazującego i środkowego ma dwojakie znaczenie. Jeśli wnętrze dłoni skierowane jest w stronę odbiorcy, gest ten ma charakter pozytywny, ponieważ oznacza zwycięstwo. Natomiast pokazując jej grzbiet, możemy kogoś obrazić, szczególnie jeśli pochodzi z Wielkiej Brytanii, Irlandii, Australii lub Nowej Zelandii. Ma to związek z rodowodem tego znaku. W czasie trwania wojny stuletniej Francuzi właśnie tak odgrażali się angielskim łucznikom, pokazując im, że pozbawią ich palców potrzebnych do zakładania strzał na cięciwę.

Vegeta

Popularne kółko ułożone z kciuka i palca wskazującego w Polsce i państwach anglosaskich oznacza, że wszystko jest w porządku. W Japonii taki gest wykonuje osoba, która liczy na otrzymanie łapówki, gdyż symbolizuje on pieniądze. Tymczasem we Francji pokazanie vegety jest jednoznaczne z przyrównaniem kogoś do zera. Niemcy, Belgia, Hiszpania, Grecja, Turcja, Brazylia oraz Sardynia to miejsca, gdzie w ten sposób można kogoś obrazić. Meksykanie kojarzą ten znak ze współżyciem, a Etiopczycy z homoseksualizmem.

Przywoływanie palcem

W Polsce wykonujemy ten gest, kiedy chcemy kogoś przywołać lub poprosić, by się zbliżył. Używamy go jednak tylko wtedy, gdy jesteśmy z kimś w bliskiej relacji. W wielu państwach przywoływanie palcem ma negatywny wydźwięk. W Ameryce Łacińskiej, Australii i Indonezji oznajmia się tak prostytutkom, że chce się skorzystać z ich usług. Na Filipinach taki gest odbierany jest jako obraźliwy. Na terenach azjatyckich wykorzystuje się go, by przywołać psa.

Uniesiona dłoń z szeroko rozstawionymi palcami

W naszym kraju w taki właśnie sposób próbujemy uspokajać rozmówcę, gdy emocje wezmą górę. Z kolei w Grecji to jedna z najbardziej obraźliwych zniewag. Z takim gestem możemy spotkać się na targowiskach w państwach arabskich, kiedy ktoś definitywnie odmawia kupna określonego towaru.

Uderzanie otwartą dłonią w szyję

Zarówno w Polsce, jak i w innych państwach Europy Wschodniej w ten sposób zaprasza się do spożywania alkoholu. Na ten gest trzeba szczególnie uważać będąc we Włoszech. Tam może zostać on odebrany jako grożenie śmiercią, ponieważ symbolizuje gilotynę.

Kiwanie głową

W Polsce i Stanach Zjednoczonych kiwając głową w górę i dół mówimy „tak”. Machanie nią na boki oznacza „nie”. Bułgarzy rozumieją te gesty całkowicie odwrotnie. Japończycy oraz niektórzy Afrykanie kiwają głowa na prawo i w lewo, kiedy się z czymś zgadzają, a w górę i dół wyrażając dezaprobatę.

Monika Tomczak